هر تابستان با فرارسیدن اولین موج گرما، در برابر آفتاب قرار میگیریم. آسیبهای ناشی از قرار گرفتن در معرض تابش خورشید میتواند موجب پیری پوست شده و مشکلات متعددی ایجاد کند، به همین دلیل محافظت از پوست نه تنها در تابستان، بلکه در تمام طول سال از اهمیت زیادی برخودار است. در این مقاله قصد داریم به بررسی آسیبهای نور خورشید و اثرات آن بر جوانی پوست بپردازیم.
انواع پیری پوست
پیش از اینکه به آسیب های نور خورشید و اثرات آن بر جوانی پوست بپردازیم، اجازه دهید ابتدا با انواع پیری پوست آشنا شویم.
دو نوع پیری پوست وجود دارد، یک نوع طبیعی (بیولوژیکی) و دیگری پیری پوست تحت شرایط بیرونی:
- پیری طبیعی، پیری پوستی است که در طول سالها اتفاق میافتد. این اتفاق توسط عوامل داخلی ایجاد میشود که در میان آنها ژنتیک یک عامل مهم بوده و میتواند پوست را مستعد ظهور زودتر علائم آن کند.
- پیری بیرونی ناشی از عوامل خارجی مانند محیط (تابش بیش از حد خورشید، آلودگی)، سبک زندگی (دخانیات، الکل، کمبود خواب یا استرس) و دارو است؛ در نتیجه میتوان از آن پیشگیری کرد. دانستن خطرات و عواملی که در پیری پوست نقش دارند به ما این امکان را میدهد تا جوانی پوست خود را حفظ کرده و مانع از ورود آسیب به آن شویم.
آسیب های نور خورشید بر پوست
پوست بزرگترین عضو بدن و تنها عضوی است که مستقیماً و دائماً در معرض عوامل خارجی قرار میگیرد که میتوانند به آن آسیب برساند. قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید عامل اصلی پیری زودرس است. اشعه ماوراء بنفش مقصر اصلی ایجاد آسیب در سطح DNA سلولی است؛ در نتیجه آن پوست چروک شده و مشکلات رنگدانهای زودتر از موعد ظاهر میشوند. در واقع بیش از 90 درصد علائم پیری زودرس پوست ناشی از قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش است. اثرات مخرب نور خورشید در طول زمان باقی مانده و خطر ابتلا به ملانوم را افزایش میدهد، به همین دلیل نباید بیش از حد در معرض نور خورشید قرار بگیرید.
البته واکنش همه پوستها به خورشید یکسان نیست و به فتوتایپ بستگی دارد. فتوتایپ نشان دهنده توانایی هر فرد برای مقابله با اشعه خورشید است؛ هرچه فتوتایپ کمتر باشد، اثرات نور خورشید بر روی پوست بیشتر خواهد بود. در واقع به همین دلیل است که پوستهای تیرهتر معمولاً دیرتر از پوستهای روشن پیر میشوند و فتوتیپهای پایینتر (انواع پوست روشن) زمینه بیشتری برای سرطان پوست دارند.
با وجود همه این نکات نباید از فواید نور خورشید غافل شوید. به طور مثال اشعه خورشیدی UVB نقش مهمی در سنتز ویتامین D ایفا میکند. ویتامین D که به عنوان “ویتامین آفتاب” شناخته میشود، عمدتاً از طریق مواد غذایی و قرار گرفتن پوست در معرض نور خورشید به دست میآید. این ویتامین مادهای ضروری برای متابولیسم کلسیم، عملکرد عضلات و سیستم ایمنی بدن است. عینک و ضدآفتابها اشعه UVB را فیلتر کرده و از سنتز ویتامین D جلوگیری میکنند. ما نباید پوست خود را بیش از حد در معرض تابش خورشید قرار دهیم، اما از آنجایی که برای ویتامین دی به آن نیاز داریم 15 تا 20 دقیقه آفتاب در طول روز کافی خواهد بود.
چگونه از پوست خود محافظت کنیم
برای جلوگیری از پیری پوست چه کنیم؟ اگرچه نمیتوانیم به گذشته برگردیم، اما راههایی برای حفظ جوانی پوست وجود دارد.
- از ضد آفتاب استفاده کنید: ضد آفتاب یک کرم عالی برای جلوگیری از آسیب سلولی به پوست است زیرا از آن در برابر اشعه ماوراء بنفش محافظت میکند. استفاده روزانه از ضد آفتاب برای صورت و گردن توصیه میشود.
- از قرار گرفتن در معرض نور خورشید بین ساعات 12 ظهر تا 4 بعد از ظهر خودداری کنید: در این ساعات نور خورشید در قویترین حالت خود است و اثرات آن نیز بر روی پوست شدیدتر خواهد بود.
- محافظت از پوست صورت را جدی بگیرید: کلاه آفتابی استفاده کنید و در سایه راه بروید.
- رژیم غذایی سالم داشته باشید: اگر پوست از قبل آسیب دیده است، میتوانیم با خوردن غذاهای حاوی ویتامین C و E و آنتیاکسیدانها به آن کمک کنیم، این مواد غذایی آسیبهای ناشی از کلاژن و فیبرهای آن در پوست را کاهش میدهند.
سخن پایانی
در طول روز میتوان از آفتاب لذت برد و از تمام خواص آن بهره مند شد و در عین حال از جوانی پوست محافظت کرد. شناخت بهتر نوع پوست و عوامل ژنتیکی که میتوانند ما را نسبت به اثرات مخرب پرتوها حساستر کنند به ما این امکان را میدهد تا از پیری زودرس پوست خود جلوگیری کنیم. اثر مثبت ضد آفتاب را هم نباید نادیده گرفت.
چنانچه سوالی در رابطه با مشکلات پوستی برایتان پیش آمد و نیاز به درمان مشکلات پوستی داشتید میتوانید از طریق تماس با ما در مجموعه شیرین دهقانی در ارتباط باشید.